Pedodonti Ne Demek?
Pedodonti, kelime anlamı olarak çocuk dişlerini konu alan diş hekimliği dalıdır. Doğumdan ergenliğe kadar olan dönemi kapsar.
Süt Dişlerinin Önemi
Ağız ve diş sağlığının temelleri çocukluk döneminde atılmaktadır. Süt dişlenme döneminde koruyucu yöntemler ve rutin olarak yapılması gereken uzman doktor muayenesi çok önemlidir. Süt dişleri, yerine gelecek sürekli dişleri için kritik bir rehberlik fonksiyonu üstlenirler. Bu nedenle fizyolojik diş değişim yaşına kadar süt dişlerinin sağlıklı ve fonksiyonel olarak ağızda tutulması oldukça önemlidir. Süt dişlerinin önemli fonksiyonları:
- Beslenme etkinliğinde,
- Büyüme ve gelişimde,
- Seslerin doğru olarak çıkarılmasında,
- Konuşmada,
- Daimi dişlerin sağlıklı bir şekilde sürmesinde,
- Yüzün şekillenmesindeki etkileri ile de estetik açıdan önemli fonksiyonlara sahiptir.
Süt dişleri, kendilerinden sonra sürecek olan daimi dişlerin yerlerini korumaları nedeniyle sağlıklı dişlenmenin olmazsa olmazı sayılır. Süt dişlerinin erken kaybı, ileride geçici veya kalıcı olabilecek kapanış bozukluklarına, estetik sorunlara, beslenme problemlerine, anormal dil alışkanlıklarına ve psikolojik sorunlara neden olabilmektedir.
Süt Dişlerinin Sürme Zamanları
- Süt dişleri genellikle yaklaşık 6 aydan itibaren sürmeye başlar ve ortalama 24-30 aylar arasında sürmesini tamamlar. Süt dişleri tamamlanmış bir çocukta her bir çenede 10 adet olmak üzere toplam 20 adet süt dişi bulunur.
- 6 yaşında süt azıların arkasından ‘6 yaş dişleri’ dediğimiz sağda, solda, alt ve üst çenede olmak üzere toplam 4 adet daimi diş sürmeye başlar.
- Süt dişleri 6-7 yaştan itibaren değişmeye başlar.
Süt Dişlerinin Koruyucu Tedavileri
1) Fissürlerin Korunması
Fissür örtücü (Fissür Sealent) uygulamaları ağrısız ve son derece kolay bir işlemdir. Azı dişlerinin çiğneme (oklüzal) yüzeylerinde oluşan ve diş fırçasıyla ulaşılamayan olukları kapatmak, böylece çürük oluşumu ve ilerlemesinin önüne geçmek için yapılan koruyucu ve etkili bir uygulamadır.
2) Dişlerin Güçlendirilmesi
Flor, insan vücudunda yaşamsal değeri olan 7 elementten biridir ve çürük oluşumunu engellemek için kullanılan bir mineraldir. Flor alımının iki yolu vardır.
- Sistemik flor alımı: Florlu su tüketimi ve florür takviyelerin ağızdan alımıyla gerçekleşir.
- Topikal flor alımı: Profesyonel flor uygulaması ya da florürlü diş macunları ve gargaralarının kullanılması ile gerçekleştirilir.
Profesyonel flor uygulamasında diş hekimleri, floru topikal olarak en etkili şekilde uygular. Bu tedavi, florun diş hekimi tarafından belirlenen yöntemlerle jel, cila ya da vernik formunda uygulanmasıyla gerçekleştirilir. Oldukça koruyucudur ve zararlı bir etkisi yoktur.
Sistemik olarak alınan florun (tablet) ise kontrollü bir şekilde alınması çok önemlidir. Topikal yani yüzeysel olarak uygulanan flor, sistemik bir etki yaratmadığı için bir dezavantajı yoktur ve çürük görülme sıklığı ve miktarının değerlendirilmesinin ardından genellikle 6 aylık periyotlarla uygulanması tavsiye edilir.
3) Herkes Kendi Yerinde
Süt dişlerinin zamanından önce kaybedildiği durumlarda, diş dizimini bozmamak için daimİ diş gelinceye kadar bir yer tutucu yapmak gerekebilir. Bu yer tutucular hareketli ya da sabit olabilir. Eğer çocuklarda gerektiği halde yer tutucu yapılmazsa her iki taraftaki dişler bu boşluğa devrilir ve karşı çenedeki diş uzama yapabilir.
Tüm bunların yanı sıra en önemlisi alttan gelecek olan daimi dişe rezerve yer kapanabilir ve gömülülük, yer darlığı gibi çözülmesi daha zor olan bir takım sonuçlar doğurabilir. Yer tutucu yapılması sadece ölçü alınarak tamamlanan, hasta için oldukça kolay ve ağrısız bir uygulamadır.
Süt Dişlerinin Sürme Zamanları
- Süt dişleri genellikle yaklaşık 6 aydan itibaren sürmeye başlar ve ortalama 24-30 aylar arasında sürmesini tamamlar. Süt dişleri tamamlanmış bir çocukta her bir çenede 10 adet olmak üzere toplam 20 adet süt dişi bulunur.
- 6 yaşında süt azıların arkasından ‘6 yaş dişleri’ dediğimiz sağda, solda, alt ve üst çenede olmak üzere toplam 4 adet daimi diş sürmeye başlar.
- Süt dişleri 6-7 yaştan itibaren değişmeye başlar.
Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti) Hangi Yaş Aralığındaki Çocukları Tedavi Eder?
0’dan 15 yaşa kadar olan çocuklar, pedodonti kapsamında tedavi edilir. Süt dişlerinin sürmeye başladığı dönemden sürekli dişlerin tamamlanma aşamasına kadar olan tedavileri çocuk diş hekimleri yapar.
Diş Hekimi Korkusu Olan Çocuklara Nasıl Yaklaşmalı
Çocuğunuzu henüz bir ağrısı ve çürüğü olmadan rutin kontroller için diş hekimiyle tanıştırmanız muayenenin ilk basamağıdır. Randevunun daha çok bir sohbet ve kontrol şeklinde olması ve çocuğun diş hekimini ve aletlerini tanıması, çocuklarda oluşabilecek olası bir diş hekimi korkusuna ket vuracaktır.
İlk muayenede yaratılacak bu güven hissiyle doktor ve çocuk arasında bir bağ kurulması hedeflenir. Sonuç olarak diş hekimi kliniğini korkulacak bir yer olarak değil, tedavilerini yaptırırken eğlenebileceği bir alan olarak değerlendirmeye başlar. İlk muayene zamanı ise süt dişlerinin sürmesi ile başlar.
Korkusunu Yenemeyen Çocuklar İçin Sedasyon Uygulaması
Çocuğunuzda olan diş hekimi korkusu aşılamıyorsa ve tedavisinin alternatif yöntemlerle çözümü mümkün değilse ya da çok sayıda işlem yapılması gerekli ise ve bu sürecin çocuk için yorucu ve kısıtlayıcı olacağı öngörülüyorsa, sedasyon yöntemiyle diş tedavileri tamamlanabilir.
Sedasyon prosedürü, hem çocuk hem yetişkin hastalara uygulanabilen kontrollü bir yarı uyku halidir. Anestezi doktoru tarafından bilinçli sedasyon veya derin sedasyon şeklinde uygulanır.
Uygulanan tedavileri sedasyon bitiminde hasta hatırlamaz. Bu nedenle herhangi bir dental fobi oluşmaksızın işlemler tamamlanır. Özellikle dental fobiye sahip, çoklu tedavi gereken çocuk hastalarda sedasyon oldukça efektif sonuçlar verir.
S.S.S
Ankara, Bağlıca’da bulunan diş kliniğimize gelen hastalarımız tarafından en çok sorulan soruların cevaplarını sizler için derledik.
Bisküvi, çikolata ve kek gibi şeker barındıran, yapışkan paketli gıdaların aşırı tüketimi bu duruma sebep olabilir. Asitli ve şekerli içecekler de çürük oluşumu ve ilerlemesinde benzer etkiye sahiptir. Az bilinen bir diğer önemli faktör ise çocuğun gece beslenmesidir. 18. aydan itibaren uyku arasında emzirme veya biberonla yapılan gece beslenmeleri, dişler temizlenemediği için çürümeye sebep olabilmektedir.
Bazı hususlara dikkat edilmesi kaydıyla çocuklar da florlu diş macunu kullanabilir. Çocuklara özel olarak üretilen flor içerikli diş macunları, 12. aydan itibaren kullanılabilir. Bu konudaki en doğru tavsiyenin çocuk diş hekimi tarafından verilmesi gerektiği unutulmamalıdır!
Son yıllarda maalesef flor kullanımının zararlı olduğuna ilişkin toplumda oldukça büyük bir yanılgı oluşmuştur. Oysa florun zararlı olabilmesi için çok yüksek dozlarda ve uzun dönem sistemik olarak maruz kalınması gerekmektedir. Topikal uygulamalarla böyle bir birikim yaşamak imkansızdır. Flor sanılanın aksine diş ve kemik sağlığı için olmazsa olmazlardandır.
Evet. Diş çürüğü bir enfeksiyon hastalığı olması sebebiyle anneden çocuğa kolaylıkla bulaşabilir. Annenin, çocuğa yemek yedirirken aynı kaşıkla yemeğin tadına veya ısısına bakması, biberondaki mamayı da aynı biçimde ağızdan kontrol etmesi gibi durumlar bu tür bulaşıcı çürüklere sebebiyet verebilir.
Tedavisi geciktirilen veya önemsenmeyen çürük süt dişlerinin köklerinde zamanla enfeksiyon oluşmaya başlar. Bu durum, hem ilerde sürekli dişlerin gelişmesini olumsuz etkiler hem de farklı organlara kadar uzanabilen daha ciddi enfeksiyonlar için bir temel oluşturabilir. Dolayısıyla, “süt dişleri nasılsa düşecek, tedaviye gerek yok” şeklinde yanlış bir kanıya kapılmamak oldukça önemlidir.
Çocuk diş protezleri, çocuğun tam veya kısmi dişsiz doğması durumunda uygulanabilir. Bu protezler, çocuğun çiğneme ve konuşmasına yardımcı olur. Çocuğun gelişimine bağlı olarak belirli dönemlerde yenilenmesi gerekir.
İyi Bir Çocuk Diş Hekimi (Pedodontist) Nasıl Olmalı?
- İyi bir pedodontist, hareketli çocuklara karşı sabırlıdır ve çocukların davranış kalıpları hakkında bilgi sahibidir. Bunların dışında aşağıdaki özelliklere de sahip olması gerekir:
Çocuklara Özel Atmosfer Sağlaması
Çocuklar, yetişkinlere göre biraz daha sabırsızdır. Dolayısıyla uzun bekleme süreleri onları sıkabilir. Çocuk diş hekimliğinde zaman planlaması bu açıdan oldukça önemlidir. İyi bir pedodontist bu detaylara hakimdir.
Çocukların kendilerini rahat hissetmesi içinse, muayene işlemi daha eğlenceli hale getirilmelidir. Onların seveceği oyuncaklar ile tedavi süreci sorunsuz ve daha keyifli geçecektir.
Çocuklarla Arkadaş Canlısı Bir İletişim Kurması
Dost canlısı olmayan bir diş hekiminin, çocukları tedaviye ikna etmesi zordur. Bu durum onların endişelerini de artırabilir. İyi bir pedodontist, çocuklarla ilgilenerek cana yakın bir iletişim kurabilmelidir.
Çocukların Tedavisine Özel Küçük Aletler Bulundurması
Çocukların ve yetişkinlerin ağız yapıları boyut olarak birbirinden farklıdır. Yetişkinlerin tedavisinde kullanılan aletler, çocuklar için büyük veya ürkütücü görünebilir. İyi bir pedodontist, çocukların tedavisi için gerekli daha ufak boyuttaki teçhizatlara sahip olacaktır.
Ankara, Bağlıca’da bulunan Smile Zone Clinic, çocuklarınızın eğlenerek diş tedavilerini yaptırabileceği ve deneyimli çocuk diş hekimlerinin bulunduğu bir kliniktir. “Güçlü Çocuklar” sloganıyla kliniğimizde gerçekleştirilen tedavi sonrası görselleri aşağıdan inceleyebilirsiniz.
Çocuk Diş Hekimliği Hakkındaki Tüm Sorularınız İçin Aşağıdaki Formu Doldurarak Doktorlarımızla İletişime Geçebilirsiniz.